در این مقاله به بیان مفهوم  دیجیتال مارکتینگ و اهمیت حضور در فضای مجازی می پردازیم. موضوعی که اهمیت آن دیگر برای هیچ شخضی پوشیده نیست، و اکثر افراد برای برای معرفی کالا و خدمات خود از روش های دیجیتال مارکتینگ استفاده می کنند.

دیجیتال مارکتینگ چیست؟

دیجتال مارکتینگ، به مجموعه روش هایی می گویند که در اینترنت برای کسب و کار شما بازاریابی می کند. روش های دیجیتال مارکتینگ عبارتند از بهینه سازی موتورهای جستجو(SEO)، بازاریابی شبکه های اجتماعی، ایمیل مارکتینگ، بازاریابی محتوا و بلاگ نویسی و….

خوب است که بخوانید: 4 تکنیک وبلاگ نویسی برای افزایش فروش

امروزه، اکثر کسب و کار ها و مشاغل خدماتی حداقل از یکی از روش های دیجتال مارکتینگ استفاده می کنند، چون تقریبا دسترسی به اینترنت برای همه فراگیر شده است. در چند سال اخیر، تعداد کاربران اینترنت رشد چشمگیری داشته است و تعداد کاربران آن همچنان در حال افزایش است.

در چنین موقعیتی تبلیغات دیجیتال یکی از موثرترین راهکار برای رشد کسب و کار خواهد بود و اهمیت دیجیتال مارکتینگ به مراتب از روش های سنتی بازاریابی بیشتر می شود.

اهمیت دیجیتال مارکتینگ در دنیای امروز:

امروزه افراد چند ساعت از زمان روزانه خود را به صورت پراکنده با گوشی های موبایل، تبلت و لپ تاپ به صورت آنلاین در اینترنت و فضای مجازی سپری می کنند.

در مقابل چند ساعت از شبانه روز را تلویزیون تماشا می کنند، به رادیو گوش می دهند یا به مطالعه کتاب و روزنامه و مجله می پردازند.

آمارها نشان می دهند که در سال 2016 ، یک کاربر عادی زمانی که به صورت آنلاین در اینترنت و فضا های مجازی سپری می کند از مجموع زمانی که به تماشای تلویزیون، گوش دادن به رادیو، مطالعه کتاب و مجله یا روزنامه می پردازد، بیشتر است.

البته گفتنیست که دقت و تمرکز افراد هنگام استفاده از رسانه آنلاین به مراتب بیشتر است.

به عنوان مثال: سال گذشته سایت Youtube اعلام کرد که دوم سوم کاربران آن هنگام تماشای تلویزیون همزمان ویدئوهای این سایت را تماشا می کردند.

فضای مجازی یک فرصت استثنایی برای معرفی کسب و کار:

با توجه به آمارهای گفته شده اگر برای معرفی کسب و کار خود، و ارتباط با مخاطب از روش های سنتی استفاده کنید در بخش بزرگی از زمان و توجه مردم سهیم نیستید.

با توجه به هزینه های نجومی و سرسام آور تبلیغات به روش های سنتی مثل تیزرهای تلویزیونی یا بیلبوردهای شهری، استفاده از روش های آنلاین تبلیغات، تنها فرصت برای یک کسب و کار کوچک است تا نظر مردم را جلب کنند.

و برای برند های بزرگ تنها راه برای حضور در مرکز توجه مشتریان است.

اهمیت حضور در دنیای آنلاین به روایت اعداد ارقام:

طبق آمار های اعلام شده، تا ماه اکتبر سال ۲۰۱۹،  ۴.۴۸ میلیارد نفر کاربر آنلاین در  اینترنت در سراسر دنیا وجود داشتند. این عدد چیزی حدود 58 درصد مردم جهان را شامل می شد.

از میان کشور های جهان، کشور های چین، هند و آمریکا در این زمینه از دیگر کشورها پیشی گرفته‌اند و در راس این آمار ها قرار دارند.

امروزه اینترنت، به بخش جدا ناپذیر زندگی افراد تبدیل شده است. به گونه ای که تصور کردن جهانی را بدون اینترنت و شبکه های مجازی برای ما حتی برای لحظه ای قابل تصور نمی کند.

اتصال میلیاردها نفر به یکدیگر از طریق شبکه جهانی اینترنت در سراسر دنیا، ستون اصلی دنیای ارتباطات مدرن است.

 نرخ نفوذ جمعیت جهانی به دنیای آنلاین ۵۷ درصد است که آمریکای شمالی و اروپای شمالی با میزان نفوذ ۹۵ درصدی، در این آمار رتبه اول را به خود اختصاص داده اند.

از سال ۲۰۱۸ تا کنون، کشور های قاره آسیا با بیش از ۲ میلیارد نفر کاربر آنلاین، از نظر آمار استفاده از اینترنت گوی سبقت را از مناطق دیگر ربوده اند و کشورهای اروپا را با ۷۰۵ میلیون کاربر اینترنت در جایگاه دوم قرار داده اند.

آخرین آمار کاربران اینترنت از ابتدای سال ۲۰۲۰:

  • ۴.۴۷۹ میلیون کاربر فعال اینترنت
  • ۳.۷۲۵ میلیون کاربر فعال شبکه‌های اجتماعی
  • ۳.۶۶۰ میلیون کاربر فعال شبکه‌های اجتماعی بر روی موبایل

مزایای استفاده از دیجیتال مارکتیگ:

  1. شناخت مخاطب و هدفمندی:

اولین و مهم ترین کاری که برای بازاریابی یک محصول یا خدمات باید انجام دهیم این است که شناخت دقیقی از مشتریان خود به دست آوریم و به این بیندیشیم که با ارائه کالا یا خدمات خود چه نیاز یا نیازهایی از مشتری ما برطرف می شود.

هر چه این شناخت از مشتریان خود دقیق تر و شفاف تر باشد می توان برای موفقیت در بازایابی امید بیشتری داشت. چون  با استفاده از این شناخت به دست آمده می توان زمان و هزینه جهت بازاریابی را صرف افرادی کرد که احتما جذب آن ها به کسب و کار ما، بالاتر از صفر است.

آگاهی از جنسیت، سن، علایق، سطح اقتصادی، الگوی مصرف و … می‌تواند به توصیف شناخت دقیق ما از مشتری کمک کند.

ولی زمانی که از روش های بازاریابی سنتی استفاده می کنیم شانس ما برای جداسازی مردم از مشتریان بالقوه بسیار کم است. به عبارت دیگر در تبلیغات سنتی، مهم‌ترین پارامتر در هر رسانه، داشتن مخاطبان زیاد است و هزینه‌ ها براساس تعداد مخاطبان آن رسانه مشخص می‌شوند نه براساس تناسب آن‌ها با جامعه هدف یک محصول یا خدمت.

در روش های بازاریابی سنتی، کسب‌وکارها بودجه کلانی صرف می‌کنند تا پیام خود را به مخاطبان فراوان یک شبکه تلویزیونی یا یک بیلبورد در مناطق پررفت‌وآمد شهر برسانند.

به این امید که شاید تعدادی از مخاطبان این پیام، برای خرید محصول یا خدمتی که ارائه می دهند، به آن ها مراجعه کنند.

اما تبلیغات و بازاریابی در دنیای دیجیتال کاملا متفاوت است. کسب و کار های کوچک و بزرگ برای تعداد مشتریان بالقوه خود در میان مخاطبان یک رسانه هزینه می کنند.

دیجیتال مارکتینگ
تفاوت بازاریابی سنتی و بازاریابی دیجیتال با یک مثال کاربردی:

به عنوان مثال اگر مخاطبان  شما  بانوان خانه‌دار و علاقه‌مند به شیرینی‌پزی باشند، تبلیغات در فضای فضای مجازی یه ویژه شبکه‌های اجتماعی، پیام را دقیقا به همین مخاطب می‌رسانند اما یک بیلبورد در یک شهر بزرگ، همین پیام را به همه مردان و زنان در هر سن و سالی و با هر علاقه‌ای نشان می‌دهد.

  1. آگاهی از محل جغرافیایی:

با ورود گوش های هوشمند به زندگی روزمره مردم، استفاده از دیجیتال‌مارکتینگ برای کسب‌وکارها دیگر یک انتخاب نیست، بلکه یک ضرورت است.

کسب‌وکارهای محلی و کوچک، می‌توانند بودجه محدود خود را فقط برای کسانی که در محدوده جغرافیایی آن‌ها حضور دارند خرج کنند و کالا و خدمات خود برای یک محدوده جعرافیایی خاص تبلیغ کنند.

 برندهای بزرگ نیز می‌توانند با جمع آوری اطلاعات جغرافیایی افراد، مشتری بالقوه هر شعبه خود در هر محله‌ای از شهرها را به درستی بیابند.

به عنوان مثال: برند معروف Pizza Domino که در سراسر جهان شعبه دارد، با راه اندازی یک کمپین موبایلی توانست فروش خود را 7 % افزایش دهد، به این صورت که وقتی کسی به یکی از شعب این پیتزا فروشی و فست فودی نزدیک می‌شد برای او یک کد تخفیف خرید از شعبه را ارسال می‌کرد.

دیجیتال مارکتینگ

  1. امکان تحلیل، آنالیز و بهینه‌سازی:

مهم‌ترین مزیتی که دیجیتال‌مارکتینگ دارد، امکان رصد دقیق اتفاقات است. ابزارها و شاخص های تحلیلی به کسب‌وکارها کمک می‌کنند همه اتفاقات، از جمله میزان موفقیت یک کمپین تبلیغاتی، مرجع آشنایی هر مشتری با کسب‌وکار، میزان درگیری او با محصولات، تاثیر تخفیف‌ها بر افزایش فروش، علت عدم خرید کاربران از یک فروشگاه اینترنتی و … به سادگی قابل مشاهده باشند.

ابزارها، هر کاربر را از لحظه‌ی مواجهه با یک تبلیغ تا تبدیل او به یک مشتری وفادار زیر نظر دارند و به کسب‌وکارها اعلام می‌کنند هر مشتری در چه مرحله‌ای از درگیری با محصولات یا خدمات آن‌ها است.

جمع آوری این اطلاعات، گام اول برای بهینه‌سازی است. اگر متوجه شوید که مشتریانی که با کسب و کار شما آشنا شده اند از کدام کمپین تبلیغاتی هستند، بیشتر باعث درآمدزایی شما می‌شوند و می‌توانید بودجه بیشتری برای آن کمپین صرف کنید.

 اگر بدانید کاربران پس از چند دقیقه از وب‌سایت شما خارج می‌شوند یا بعد از چند کلیک از ادامه روند خرید آنلاین منصرف می‌شوند می‌توانید کلیدهای بهبود وب‌سایت را در اختیار داشته باشید.

اما در روش های تبلیغات سنتی، نه تنها اطلاعاتی از نتایج روند تبلیغات در اختیار شما قرار نمی گرفت ، بلکه بهینه‌سازی و تغییر هر تبلیغ، هزینه‌های فراوانی را به شما تحمیل می‌ کرد.

  1. مبتنی بر هدف (Performance Based) و نرخ بازگشت سرمایه مشخص

در روش  بازاریابی سنتی، کسب‌وکارها نمی‌توانستند براساس هدف نهایی نیاز خود در هر مرحله از چرخه محصول، کمپین طراحی کنند.

اینکه نیاز اصلی یک کسب و کار در یک بازه زمانی، معرفی و آگاهی‌بخشی باشد، یا برندسازی موفق، یا افزایش فروش و … نمی‌تواند شبکه‌های تبلیغات آفلاین (تبلیغات به روش های سنتی) را متعهد کند که هدف نهایی را محقق کنند.

 تبلیغات سنتی نمی توانند اعلام کنند که چند نفر تیزر ویدئویی را به صورت کامل تماشا کرده‌اند و بعد از آن مشتری چه قدمی به سمت کسب‌وکار شما برداشته است، آن‌ها نمی‌توانند اعلام کنند که یک بنر در سطح شهر، باعث جلب نظر چند نفر برای خرید محصول جدید شما شده است.

شما با بازاریابی و تبلیغات به روش های سنتی، با چشمانی بسته و بدون توانایی محاسبه میزان اثربخشی آن، بودجه صرف می‌کنید.

اما در نقطه مقابل، دیجیتال‌مارکتینگ نه تنها به شما امکان اندازه‌گیری موفقیت هر کمپین را می‌دهد، نکته مهم‌تر این است که شما در دنیای آنلاین، فقط برای تحقق هدف نهایی هزینه می‎پردازید.

بازایابی با استفاده از یکی از روش های دیجتال مارکتینگ، ابتدا هدف شما از بازاریابی در هر کمپین را جویا می‌شوند .

این بار اگر شما می‌خواهید تیزرتان به تعداد مشخصی از افراد به طور کامل نمایش داده شود، فقط براساس آن تعداد متحمل هزینه می‌شوید، نه برای مخاطبانی که یک ثانیه پس از شروع تیزر شما، کانال تلویزیون را عوض کرده‌اند یا اصلا آن را تماشا نمی کنند.

 شفافیت نرخ بازگشت سرمایه را شاید بتوان یکی از مهم‌ترین موهبت‌های دیجیتال‌ مارکتینگ در دنیای امروز دانست.

۳ مرحله اصلی استراتژی دیجیتال مارکتینگ:

یک استراتژی موفق دیجیتال مارکتینگ شامل سه مرحله‌ی اصلی است که اجرای گام به گام آن می‌تواند هر کسب‌وکاری را برای رسیدن به اهدافش کمک کند.

این مراحل حلقه‌های به ‌هم ‌پیوسته ‌ای هستند که نبود هر کدام از آنها می‌تواند آسیب‌های جدی به استراتژی بزند. برای تحقق اهداف، لازم است این فرآیند را به صورت، یک فرایند چرخه‌ای فرض کنیم و تکرار مداوم آن را برای طی مسیر موفقیت ضروری بدانیم.

این استراتژی سه مرحله ای عبارت است تز:

مشخص کردن اهداف:

نخستین گام در تعیین هر استراتژی، مشخص کردن اهداف است. قبل از شروع دیجیتال مارکتینگ باید بدانید چرا می‌خواهید به آن روی بیاورید.

درست است که دنیای آنلاین مزایای بیشماری دارد که در قسمت های قبل، گوشه ای از مزایای آن را ذکرکردیم، اما قرار است دیجیتال ‌مارکتینگ به تحقق کدام اهداف شما کمک کند؟ آیا شما یک کسب‌وکار محلی هستید که تنها حضور شما در نتایج جست‌وجوی مردم برای یک محصول یا خدمت محلی اهداف تان را برآورده می‌کند؟

 یا علاوه بر این، می‌خواهید روند استفاده از محصول یا خدمات شما برای مشتری تسهیل شود؟ آیا دنیای دیجیتال سهمی از فروش شما خواهد داشت و به e-commerce روی آورده‌اید یا وظیفه‌ی دیجیتال مارکتینگ برای شما فقط افزایش فروش حضوری خواهد بود؟

تنها پاسخ به این سوال‌های کلیدی است که می‌توان گام‌های بعدی استراتژی دیجیتال مارکتینگ را مشخص کرد و برای تحقق این اهداف از طریق (اطلاع‌رسانی) و تحلیل اقدام کرد.

اطلاع رسانی حضور در دنیای دیجیتال:

پس از مشخص شدن هدف و مدل حضور در دنیای دیجیتال، نوبت به اطلاع‌ رسانی در مورد این حضور می‌رسد و شاید آنچه به عنوان دیجیتال‌ مارکتینگ و تبلیغات آنلاین در ذهن عموم مردم جای گرفته است، همین مرحله است.

در این مرحله با استفاده از ابزارهای رایگان و شبکه‌های تبلیغاتی آنلاین، به راهکارهای افزایش فروش محصول یا خدمات و جلب نظر مشتریان بالقوه پرداخته می‌شود.

روش های اطلاع رسانی حضور در دنیای دیجیتال:

  • حضور در رتبه‌های اول موتورهای جستجو
  • تبلیغات نمایشی بنری و ویدئویی
  • تبلیغات در شبکه ‌های اجتماعی
  • تبلیغات غیرمستقیم مثل اینفلوئنسر مارکتینگیا بازاریابی افراد موثر
  • ایمیل‌مارکتینگ
  • و …

تحلیل و بررسی رفتارهای مخاطبان:

مهم‌ترین مزیت استفاده از دیجیتال‌ مارکتینگ امکان بررسی دقیق رفتارهای مخاطبان، عملکرد کمپین‌های مختلف و آنالیز چالش‌های سفر مشتری (customer journey) است.

اما متاسفانه این گام از نگاه بسیاری از کسانی که دیجیتال ‌مارکتینگ انجام می‌دهند پنهان می‌ماند. طبق تحقیقات، کمتر از ۳۰ درصد کسب‌ و کارهای کوچک از ابزارهای تحلیلی برای وب ‌سایت، رفتار مخاطبان، رهگیری کدهای تخفیف و … استفاده می‌کنند.

 ابزارهای تحلیلی و دنبال کردن فعالیت‌های بازاریابی آنلاین کسب‌وکار شما، حلقه‌ای در زنجیره فعالیت‌های دیجیتال مارکیتنگ است که اگر مفقود شود، جهت ‌یابی برای هر حرکت صحیحی در استراتژی بسیار مشکل خواهد بود.

بهینه‌سازی تنها از طریق مشاهده و آنالیز رفتار کاربران ممکن است.